In vele gemeenten woedt er een heftige discussie over het al of niet invoeren van meer koopzondagen nu de overheid dat overlaat aan de gemeenten om daarover te beslissen. De discussie wordt vooral emotioneel gevoerd, de feiten lijken van ondergeschikt belang.
Zelfstandige ondernemers roepen: ‘Waarom moeten we ons zo nodig aanpassen aan de lobby van het grootwinkelbedrijf? Er komen toch geen klanten bij? De impact van een mogelijke zondagsopenstelling is groot voor ondernemers en werknemers.
50 % van retailers in problemen
Dat het slecht gaat in de detailhandel is inmiddels bekend. De omzetten staan al enkele jaren onder druk en 2012 was met name erg zwaar. Ook de vooruitzichten voor 2013 zijn niet om vrolijk van te worden. Van de consumentenbestedingen loopt inmiddels 10% via internet.
Recessie, de verhoogde BTW en de gestegen online verkopen, zijn voor vele ondernemingen in de detailhandel een catastrofale cocktail aan het worden.
Banken aan dat ong. 50 % van hun retailklanten (groot en klein) bij ‘bijzonder beheer’ zitten en maw continuïteitsproblemen hebben.
Robbie Williams in winkelcentrum
Old Spitalfields Market
oriëntatie consument
Als je ondernemers, zowel zelfstandigen als grootwinkelbedrijven, hoort praten lijkt het alsof de moderne consument van een andere planeet komt. Ze leven vaak nog in de ontkenningsfase over de ingrijpende aard van de veranderingen in het bestedingsgedrag bij hun klanten. In het NRC van begin december over de Sinterklaasverkopen stond het duidelijk beschreven: ‘Webwinkels zien dit jaar de omzet stijgen met 30 % tov vorig jaar’, en de redenen van de consumenten: tijdsbesparing, niet gebonden aan openingstijden van winkels en het prijsniveau van via internet aangeboden producten. Bol.com meldde dat op de piekdrukte rondom Sinterklaas (maandagavond 26 nov.) 5 cadeaus per seconde werden besteld.
De klant zoekt in zijn schaarse tijd efficiënte manieren om inkopen te doen en internet past daar perfect bij. De trend verschuift langzaam maar zeker van fysiek naar internet, met name als het ‘boodschappen doen’ betreft. Albert Heijn heeft niet voor niets Bol.com overgenomen. Zij zien dat de online systemen snel verbeteren en de consument daar steeds makkelijker gebruik van maakt: Mobiel bestellen neemt een vlucht, QR-scan, Near Field Communication (NFC) etc. De ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op en de consument maakt er dankbaar gebruik van.
Daartegenover staat dat de mens van 2012 wel te verleiden is om in beweging te komen en te shoppen als er wat te beleven is in de stad. Van Magisch Maastricht, Late Night Shopping in Haarlem tot de vele Uitmarkten, als er iets wordt georganiseerd komen de mensen met bosjes en laten ze hun geld rollen.
Het klopt dat er niet meer consumenten bij komen en de omzet anders verdeeld wordt, ook bij koopzondagen. Het is zaak voor ondernemers die klanten zoveel mogelijk hun kant op te trekken en dat doe je niet door dicht te blijven, terwijl het grootwinkelbedrijf en collega’s, eventueel in andere steden, wel open zijn.
Koopzondagen zijn een extra instrument om de omzeterosie te verminderen en daarmee te overleven. In deze barre tijden mag je dat soort kansen niet laten liggen, is mijn stellige overtuiging.
alleen voor grotere gemeenten
52 Koopzondagen zijn uitsluitend een optie voor grotere gemeenten vanaf ong. 100.000 inwoners en een streekfunctie. De gemeenten en ondernemersverenigingen zullen ondernemers moeten stimuleren deel te nemen om te zorgen dat op zondag zoveel mogelijk winkels open zijn, pas dan zal het succesvol zijn. Verder zullen de gemeenten en hun partners in de stad initiatieven moeten nemen met promotie van koopzondagen en activiteiten organiseren om de mensen naar de stad te trekken ipv van de stad verderop of het outletcenter waar al jaren op zondag de benen buitenhangen van de drukte.
De vitaliteit van de binnensteden staat op het spel en dat gaat verder dan het al of niet invoeren van koopzondagen. De uitdaging voor ondernemers en overheden ligt bij het inspelen op de veranderende oriëntatie van ons, mensen. Want wij zijn het die veranderen, niet een abstracte groep ‘consumenten’! Er zijn en blijven kansen voor de moderne ondernemer in de detailhandel, maar dan wel met het vizier gericht op de toekomst en niet de blik in de achteruitkijkspiegel. Hoeveel instrumenten krijg je aangereikt in dit soort barre tijden om te overleven ?