UITGEPUT

Visionair & architect Rem Koolhaas vat het treffend samen: 

UITGEPUT

Als retailspecialist en winkeldier oriënteer ik me dagelijks zowel fysiek als online over de ontwikkelingen die zich afspelen op de consumentenmarkten.

En steeds vaker kijk ik vertwijfeld om me heen. Ik ben gewend naar trends te kijken, ik snuif ze op, observeer, voel ze opkomen zonder te weten hoe, misschien net iets sneller dan de gemiddelde consument. Mijn antennes staan nooit uit.

Daarmee wil ik niets pretenderen. Maar door de jaren heen, eerst als inkoper in het internationale modegeweld, als voorzitter van het Nederlands Mode Instituut, en naderhand als (retail)directeur in een steeds bredere internationale context.

De opkomst van merken in de jaren ’80, vooral overgewaaid uit de VS. Mode als exponent van de maatschappij: van kleurrijk naar die eindeloze zwart-trend, van super-oversized naar slim fit, van acryl naar cashmir, van goedkoop truttig naar goedkoop trendy, van stoer massief naar IKEA, van bosje tulpen naar abonnementen, van wekelijks de binnensteden afstruinen naar online shoppen, van zelfstandige ‘boutique’s’ naar franchise, van stuks naar beleving.. etc, etc. Zo kunnen we nog even doorgaan.

Maar ook: van productie om de hoek naar ver weg. Van focus op vrachtkosten naar supply chain management. Van Letter of Credit naar Capital Employed. Maw van gezellig amateuristisch wereldwijd zakendoen naar op het scherpst van de snede onderhandelen en afhandelen, van een relatie naar een anonieme ‘vendor’.

Efficiency & schaalvergroting; alles is Champions League voetbal geworden.

Ik wil vooral een nostalgisch relaas vermijden. Het gaat erom dat we ‘de onschuld voorbij zijn’. We kunnen ons geen fouten meer permitteren. Efficiency, benchmarken, stunten en op tijd de stekker eruit trekken. Zonder scrupules naar werknemers, leveranciers en huurbazen. Overigens redeneren die net zo: de consument laat je voor 2 % vallen, de huurbaas verhoogt de huur totdat je er letterlijk bij neervalt en de leverancier schuift jouw promotieprogramma met een lulsmoes zomaar een maandje door. Schaalvergroting dat is the holy grale. Global Brands maken de dienst uit. 

Alles is Champions League voetbal geworden waarbij kleine(re) spelers (op een enkel Ajax-incident na) er niet meer aan te pas komen.

En oja, dan hebben we nog de ‘authentieke’ conceptstores. Het vleesgeworden hobbyisme dat geduld wordt door de pandeigenaren volgens de filosofie: beter iets dan niets in mijn pand en het geeft de straat een extra leuk beeld naast al die formules. Of ze maken er een concept van zoals Hutspot: een concept-store-verhuur-machine, en in vrijwel alle gevallen een komen en gaan van  illusies en teleurstellingen. Naast natuurlijk de witwasplaag van kapsalons, zeepwinkeltjes en nagelstudio’s.

Jongeren besteden hun geld anders

In deze wereld is overleven voor een consumentenmerk een duivelskunst geworden. En dat in een markt die lijkt op te drogen. We zijn het oneindig consumeren zo langzamerhand zat.

Duurzaamheid mbt product & productie. Bio-gedrevenheid. En het afnemend belang en de gekte van de zoektocht naar ieder jaar iets nieuws.

Bij jongeren is mode al uit de top-5 gezakt van belangrijkste koop-items.

Zij besteden hun geld anders: events, reizen, smartphones, uitgaan en vooral convenience gedreven. Abonnementen, online maaltijdservices, bezorgdiensten. En alles gewoon terugsturen als het niet bevalt t/m het hele tuinassortiment. Zoek het maar uit leverancier! 
De deel-leen-huur economie wordt ook steeds breder en dieper. Jongeren vinden bijvoorbeeld vintagekleding en accessoires erg interessant. Ze lenen moeiteloos kleding van vrienden, ouders en broers/zussen. Jongens zijn steeds vaker de trendsetters. Merken zoeken nieuwe wegen om die groepen te bereiken waarbij het predicaat 'nep' al snel op de loer ligt voor deze jongeren. 
Autorijden, laat staan bezitten, wordt steeds minder relevant. Op al deze ontwikkelingen passen andere economische wetten en toepassingen die steeds minder te maken hebben met het bekende productie-consumptie model van de afgelopen 60 jaar.

Wat ik schets is een ontwikkeling die van de stress op springen staat. De laatste promielen doen er nog toe. Nog slimmer, nog scherper, nog harder aan de achterkant en nog service-gerichter, nog extremer qua communicatie, nog onechter aan de voorkant. De truc om authentiek te lijken, om vriendelijk te ogen, om modern te zijn blijkt steeds vaker alleen een façade. Vaak private equity aangestuurd: Ik heb het zelf niet bedacht maar noem het ‘tennissen met de blik op het scoreboard in plaats van op de bal!’

Macro-economie & groei

Net zoals we in de macro-economie nadenken over het einde van de groei gedreven economie, steeds meer op zoek zijn naar duurzame modellen, zo gaat het ook met de consumentenmarkten.

• Eten moeten we blijven doen, maar vooral minder (vlees), bio en steeds vaker thuisbezorgd.
• Koken doen we steeds minder en korter, vandaar al die maaltijdbezorgdiensten zowel kant-en-klaar als kant-en-bijna-klaar.
• De vergijzing slaat toe, dus waarom ieder seizoen nieuwe kleren? Verslijten doe je nauwelijks iets. Casual kleding is sowieso mainstream geworden ook in de werkomgeving.
• Dumpprijzen op ieder moment van het seizoen en voor ieder product. Of het nou formule gestuurd is (Action & Primark) of uit armoede (Hudson’s Bay). En …de lage prijs die we betalen heeft een hoge prijs (Ryanair) mbt arbeidsrechten en milieu.

UITGEPUT noemt Rem Koolhaas het, ik citeer hem vrij mbt de consumentenmarkten.

Leegstand is here to stay

Binnensteden, maw gemeenten en vastgoedeigenaren, stel je erop in dat de leegstand niet afneemt, maar alleen maar verder zal groeien. Denk na over het verder indikken van het winkelgebied door bestemmingsplannen te veranderen.
Ben je goed met het openbaar vervoer bereikbaar voor de nieuwe groep non-auto-bezitters? Hoe ziet je parkeerbeleid eruit voor die verwende bankzittende shopper?

Dit heeft allemaal weinig met crisis of een welvaartsprobleem te maken: het is onderdeel van een trend vooral in de westerse wereld, die we ook gewoon VERZADIGING mogen noemen. Het post-consumentisme!

Misschien niet eens zo gek. Als ik door die winkels heen dwaal, vol met de laatste trends, maar zonder klanten dan denk ik, dit (consumptie & business)model is over…..(en sluiten).

Maastricht, een winkelparadijs?

De stad waarin ik al weer een hele tijd woon, verdient de ene retailprijs na de andere. Is dat wel goed voor de stad?

Natuurlijk is Maastricht een heerlijke stad. 'Een beetje buitenland' hoor ik mijn 'fellow-randstedelingen' zeggen. Een bourgondische stad met echte service en een chique sfeer.

Dat ga ik allemaal niet ontkennen. Maar het is geen ambitieuze stad, durf ik te beweren. En het is een stad die graag teert op zijn zorgvuldig opgebouwde boven omschreven imago.

Overschat

Uit onderzoek blijkt: Als je een willekeurige bezoeker vraagt hoeveel mensen men denkt dat er in Maastricht wonen, dan schat men snel 200 à 250.000 inwoners. De leeftijd van de universiteit wordt op 300 jaar geschat. De realiteit is dat de stad ca. 125.000 inwoners heeft en de universiteit pas ongeveer 45 jaar oud is.

Mooi, zullen city-marketeers zeggen, 'lekker houwen zo!' En gelijk hebben ze. Of toch niet?

Zeker, het is mooi meegenomen zo'n positief imago, maar je moet het wel onderhouden, het liefst versterken. Je moet innoveren en verbeteren.

Ja, dit beeld kent heel Nederland inmiddels wel (Grote Staat)

Horeca 

Net als in andere sexy steden, is de horeca booming. Hotel(plannen) schieten als paddenstoelen uit de grond, AirBNB is ook hier sterk in opkomst en veel winkelleegstand wordt met horeca gevuld. Nog los van de bezwaren die dit voor bewoners met zich meebrengt, dreigen ook hier dezelfde uitwassen als bv in Amsterdam. Alleen speelt hierbij dat Maastricht maar een relatief kleine stad is met een beperkt achterland.

De winkelhuren liggen maar fractioneel onder die van Amsterdam, terwijl de potentie duidelijk beperkter is. Het verloop, maar ook de leegstand, is niet misselijk voor zo'n successtad, ondanks alle cijfers die het tegendeel beweren.

Alleen al een straat als de Wyckerbrugstraat, toch een aantrekkelijke winkelstraat rechtstreeks van het station naar de Bijenkorf, blijft een zorgenkind. Van de 70 winkel/horecapanden in de straat staan er nu 14 leeg. Dat is dus 20 % (1 febr. geteld). Natuurlijk zullen er inmiddels  weer enkele van die panden een bestemming hebben gevonden, maar het verloop blijft erg groot. De leukste (winkel)straat van Maastricht, de Rechtstraat, die de Wyckerbrugstraat kruist, kent dezelfde problematiek. Té hoge huren en te beperkte omzetpotentie. Met name zelfstandigen die een retail-avontuur wagen, komen hier van een koude kermis thuis.

Durf & ambitie gemeente

Juist die prijzen die de stad wint bv als beste winkelstad, zorgen ervoor dat de gemeente denkt: 'goed zo, daar hoeven we even geen aandacht aan te besteden'. Het tegendeel is waar. Het verdient alle aandacht om de stad vitaal en aantrekkelijk te houden. Groei-ambitie past daar bij. Spannende plannen voor een breder en diverser aanbod, maar ook herontwikkeling en concentratie van winkelgebieden. De Maaskade, nu een rotte kies midden ik de stad langs de rivier, biedt fantastische kansen voor een prachtige luxe woonbestemming bijvoorbeeld. De stad kan inspelen op de toenemende trend onder jongeren en jonge gezinnen om de drukke onbetaalbare randstad te ontvluchten, waarbij het werk in onze digitale tijd, niet meer direct om de hoek hoeft te liggen. Maar het valt of staat bij durf & ambitie, en die zit helaas onvoldoende in de Maastrichtse volksaard gebakken. Ojé, tegen kritiek kunnen ze ook erg slecht.

 de kade langs de Maas, midden in de stad

Impact van een documentaire over fashion designer Alexander McQueen

Angelsaksisch versus (zuid) Europees

Gefascineerd onderging ik de film over het leven van de Britse modeontwerper Alexander McQueen.

Ongelooflijk dicht op zijn huid gevolgd, konden we hem, zijn moeder, broer en zuster, vrienden en collega’s over een serie van jaren volgen. Erg knap. Erg confronterend ook. Ik zag een man met grote kwaliteiten, met een enorme drive en een haarscherp oog voor de tijd.

Dat laatste boeide mij het meest. Zijn vakmanschap was er onmiskenbaar. Hij wist hoe je een pak in elkaar moest zetten, hoe een rok optimaal valt, hoe een stof moet voelen voor het juiste gebruik.

Maar zijn gevoel voor de tijd, zijn gevoel voor effect, voor show, voor drama, maakten van hem een buitencategorie.

Givenchy

Mijn ogen gingen verder open toen hij benoemd werd tot hoofddesigner bij het Franse couturemerk Givenchy. Met zijn team ontwerpers trok hij naar Parijs en nam bezit van de traditionele ontwerpstudio van het topmerk. Een groepje ‘English scum’ losgelaten in de klassieke werkomgeving midden in Parijs, tussen de Franse vakidioten die alles weten van hoe kleding gemaakt moet worden, hoe naden gerijgt en gestikt, hoe kleuren combineren, hoe verhoudingen van belang zijn. Beschaamd stelden de schuchtere Fransen vast dat ze het niet meer snapten. Ze voelden met grote aarzeling dat ze zich moesten openstellen voor ‘de nieuwe tijd’.

McQueen werd met vallen en opstaan de grote held, zowel in de UK als uiteindelijk in Frankrijk en wereldwijd. Hij bouwde shows met fantastische effecten, dramatische thema’s, ontroerende elementen. 

Allemaal gericht op de zoektocht bij pers en publiek naar sensatie, glamour en extravagantie en oja, ook nog mode.

Gelukkig was hij er niet onder. Hij pleegde zelfmoord op de avond voordat zijn moeder, waarmee hij een innige band had, zou worden begraven. ‘So much for success!’ zou ik bijna zeggen.

London jaren '80

Voor mij ging de boodschap veel dieper.

Ineens zag ik voor mij hoe de wereld de laatste decennia verdeeld is tussen zij die 'het' snappen, en zij die het niet kunnen begrijpen omdat ze anders in elkaar zitten. Zij die van kwantiteit en massa-effect en veel geld-verdienen houden en zij die vooral gericht zijn op kwaliteit en intrinsieke beleving.

Ik herinner me nog dat ik in de jaren ’80 vaak naar London ging om modeleveranciers te bezoeken. Van te voren reserveerden we alvast, heel decadent, onze restaurants, want behoorlijk eten kon je er nauwelijks. Hotels waren veelal lelijk en duur. Met de taxi vanuit Heathrow kwam je door de troosteloze wijken richting de binnenstad. Bij het uitgaan in de stad liepen bij 0 graden de jonge vrouwen met blote armen in hun polyester jurken. De bedrijven waarmee ik zaken deed  hadden allemaal dezelfde mix: goed gevoel voor commercie, goedkoop en onbetrouwbaar.

Inmiddels zijn bijna alle succesvolle brands afkomstig uit de VS of het VK. In London kan je overal fantastisch eten bij internationale restaurantketens die vaak hun oorsprong in de VK hebben. De marketing is perfect, de mondiale burger komt hier helemaal aan zijn trekken.

Ik realiseerde mij bij het kijken naar die film: Frankrijk en Italië hebben het helemaal uit hun handen laten glippen, niet in staat of bereid zich aan te passen aan de Angelsaksische marketingtijden waarin we leven, gericht op de ‘wereldburger’, een universele ‘latte’-drinkende, Iphone verslaafde, afgezakte-broeken dragende, tinder swipende, #metoo, Jamie Oliver eetgast. Aangespoord door universele marketingverzinsels als Black Friday, SinglesDay, Halloween.

machogedrag primitief

De Zuid-Europese mode, het eten, de films, de muziek, ze doen er niet meer toe. Maar vooral de kwaliteit van producten, ‘workmanship’, sferen en smaken, beleving, ze doen er niet meer toe. Zuid-Europees machogedrag en familiegevoel is primitief.

Jamie Oliver stelde het jaren geleden vast bij zijn bezoek aan Sicilië. De kinderen daar in de basisschool wisten precies wat wortels waren en hoe een knoflook er uit zag. Ze proefden het verschil tussen verschillende sausen en pasta’s. In de keuken van de school stonden toegewijde vrouwen echt smakelijke en vooral gezonde lunchgerechten te bereiden voor de kinderen. Jamie’s experiment voor beter eten in scholen in Engeland werd gestaakt. Ouders brachten tijdens de lunches stiekem hun kinderen zakken chips en de leerlingen hadden geen idee dat de melk uit een koe kwam.

We hebben het flink uit onze handen laten glippen, onze Europese kwaliteitsmaatschappij ook daar waar het ons democratisch bestuursmodel ‘het Rijnlandse Model’ betreft. Allemaal ingeleverd voor een goedkoop ultiem marktgericht neo-liberaal shake-out model ala Ryanair. Hervormen, saneren, bedrijfsmatige aanpak van overheidstaken.

We genieten van de lage prijs, maar de prijs die we ervoor betalen………….

EN we worden er bijna net zo ongelukkig van als Alexander McQueen, als we niet uitkijken.

Singles’ Day, Black Friday, Cyber Monday: Hoe gek kan je de consument maken?

Heel erg gek is de conclusie. Of beter gezegd: Hoe gek kan je de retailer maken?

De afgelopen week hebben we de gekte in de winkelstraten en online kunnen zien.

Single’s day, op 11-11 (allemaal ééntjes vandaar ‘Singles’) heeft op die ene dag in China $ 31 miljard omzet opgeleverd. Even het bedrag tot ons door laten dringen: op één dag 40% van wat we met z’n allen in één jaar in Nederland uitgeven in alle winkels, food en non-food. In Nederland wordt hier nog niet zoveel aandacht aan besteed, maar dat gaat komen, wacht maar af. Black Friday is inmiddels niet meer weg te denken als ultiem dumpmoment voor retailers. Met name de online omzetten knallen de webdc’s uit, 75 % van de Nederlandse shoppers geeft aan de deals vooral vanuit de webshops te betrekken.

Zelfs Parijs is om

Ondanks de ‘gilets jaunes’, de uit de hand gelopen Franse protestacties tegen ongeveer alles wat Frankrijk weer een moderne staat moet maken, was het dit weekend beestachtig druk in Parijs. En werkelijk OVERAL borden met ‘Black Friday’, niet eens Vendredi Noir maar gewoon Black Friday. Zelfs in bars en restaurants. Precies een jaar geleden was ik ook dit weekend in Parijs en waren nog keurig alle winkels op zondag gesloten, een kleine uitzondering daargelaten. Nu was de hele binnenstad open en er stond overal: ‘open every Sunday’, met andere woorden: is here to stay. De drukte was enorm: een gezellige mix van Black Friday en kerstsfeer. Overal aanbiedingen, overal graaiende mensen en overal vooral een puinhoop.

Marges

Het gezaghebbende ratingbureau Moody’s stelt dat dit soort acties uiteindelijk voor de retailers weinig opleveren: lage, vaak negatieve marges voor artikelen die de klant anders met de kerst zou kopen.

Alleen de warenhuizen als Galeries Lafayette of de Bijenkorf, die vooral winkelcentra zijn geworden zonder veel eigen assortiment, spinnen er goed garen mee. Zij zorgen voor de sfeer en de traffic, ze krijgen hun omzetfee’s van de successiehouders die weliswaar topomzetten draaien, maar tegen dus die lage marges.

Onmiskenbaar maken de door het te warme najaarsweer slecht draaiende moderetailers van de gelegenheid gebruik hun jassen en dikke truien te slijten, dus zal met dit koude weer wel behoorlijk wat zijn weggezet, wel tegen bodemprijzen.

De oorsprong

In Amerika valt de omzet op Black Friday in de fysieke winkels echter ieder jaar meer tegen. Het klassieke winkelbestormen de dag na Thanksgiving, waarbij mensen ’s ochtends heel vroeg bij de winkels posten tot die opengaan om vervolgens het personeel onder de voet te lopen en de spullen uit elkaars handen te rukken, lijkt voorbij. Maar de rest van de wereld is nog niet zo ver, zo ver-zadigd. Alhoewel, in de VS hebben ze inmiddels ‘Cyber Monday’ uitgevonden voor de die-hard-online-shoppers. Ook op deze dag werd naar verwachting stevig geshopt en voor een kleine $ 8 miljard online bestelt.

Op Black-vrijdagochtend was op de Nederlandse radio om 7 uur een reportage vanuit Zaandam waar mensen stonden te wachten voordat Dirk van de Broek openging. Een geïnterviewde man vertelde dat hij stond te wachten om snel een super goedkope waterkoker te scoren. Met andere woorden: bij ons zijn ze nog wel zo gek om de kou te trotseren voor € 15,- voordeel.

Dwaze dagen

Ik mis die originele ‘dwaze dagen gekte’ van de Bijenkorf. 3 dagen lang allerlei scherpe aanbiedingen die een jaar eerder al werden ingekocht en echte prestaties waren. Naast de reguliere fashion artikelen van de bekende merken, ook een Harley Davidson of een FIAT, of een groot fornuis. Dat was nog eens avontuurlijk winkelen. Proletarisch luxe winkelen, want nu kon iedereen het zich veroorloven eens bij de Bijenkorf te shoppen.

Globalisering, de grote vloek van menig ontevreden burger-in-de-verdrukking, heeft kennelijk toch zijn aantrekkelijke kanten. Wat komt er na Black Friday? How about Ruby Tuesdsay!

2018: back in retail-business!

De crisis is definitief voorbij. Consumenten besteden weer, sterker nog de groei van de economie drijft er hoofdzakelijk op! Als het nu niet lukt met je retailstrategie dan lukt het nooit meer!

Weer gewoon ademhalen

Eigenlijk is het ongelooflijk hoe creatief en flexibel we door de zwaarste bestedingscrisis van de laatste 70 jaar zijn heen gekomen. Alle seinen stonden op rood: stormachtige penetratie van online winkelen, consumenten op de rem, bezuinigingen…..lawines faillissementen. Gevolg leegstand, dreigende verloedering winkelstraten, kaalslag onder de retailMKB’ers en zelfs bosjes grote spelers moesten het loodje leggen.

Gemeenten zijn aan de slag gegaan met de leegstand, inkrimpen van winkelbestand, bouwstop etc. Gaten zijn opgevuld met vooral horeca-concepten. Inmiddels wordt er weer geïnvesteerd in binnensteden: online spelers gaan ook offline starten, meubelgiganten en doe-het-zelf formules starten met kleine binnenstad-formules. ‘Authentieke’ concepten met duurzame uitstraling (al of niet echt), vinden hun plek in de winkelstraten.

                         

Big is no more beautiful

De grote bedreiging uit het wilde (VS) westen is nog steeds levensgroot, maar dan vooral op macroniveau. De voorsprong is nooit meer in te halen. Maar we worden terecht steeds bezorgder over onze privacy en nep-nieuws, dus laten we hopen dat het minder eng uitpakt dan (ook ik) vrees.

Convenience/gemaks denken is niet meer weg te denken en zal online verder laten groeien, geen twijfel over mogelijk. Beleving, rumour-around the shop, het wordt alleen maar belangrijker.

Àls mensen erop uit gaan, dan moet er wel iets te beleven zijn: winkelstraten in de top 15 steden van NL zijn nog nooit zo druk geweest maw mensen komen wel uit hun PC-laptop-stoel, maar dan moet er wel wat te beleven zijn. Er staan rijijijij’en dik voor musea, theaters en bioscopen draaien volop, boekhandels (mind-you) zijn back-in-business (wel een selecte groep). Vandaar ook de hausse bij de horeca. Dat moet je wel snappen.

Ik zou me pas echt zorgen maken als ik supermarkten exploiteer. De nog steeds bescheiden online bestedingen maken hier de grootste groeipercentages door. Picnic, Hello Fresh cs, abonnementen, pick-up points: hier slaat de gemaksconsument onverbiddelijk toe. De grootgrutters snappen dat natuurlijk, maar hebben wel dure verkoopmeters, franchisenemers etc. die ook rendabel moeten zijn en dat met lage marges.

Hoe ingewikkeld kan het zijn? (erg dus)

Na al het gesomber van de laatste jaren moet de blik weer vooruit. We leven in een èn, èn, èn markt: èn in fysieke winkels, èn op markten, èn online, èn service, èn beleving, èn abonnementen, èn, èn!! Creativiteit wordt volop beloond en de consument houdt ook van imperfectie, als het maar echt is en dan zijn ze ook nog bereidt meer te betalen! Kies duidelijk positie in deze nieuwe marktomstandigheden: juist een heel breed assortiment, of juist heel smal. Focus op de convenience consument door je service extreem uit te breiden. Organiseer markten op bepaalde momenten die voor jouw business van belang zijn en je ziet de interesse in je zaak toenemen.

Kortom: het kan best weer leuk worden in je winkel.

Jeff B. de nieuwe Bill G.

Misschien is het jullie ontgaan, waarschijnlijk niet. Maar het verdient meer aandacht dan een klein artikeltje of een column in een of ander dagblad. Jeff Bezos van Amazon is op weg de rijkste mens op aarde te worden en staat dus op het punt de illustere Bill Gates in te halen.

Een retailbedrijf en geen computergigant

Wat een successtory en wat een interessante vent. Los van het enorme geld dat hij verdient is hij een voorbeeld voor de wereld waarin we nu leven, is mijn stellige overtuiging. Ontegenzeggelijk een visionair, maar ook ontegenzeggelijk een ‘pain in the ass’ voor zijn concurrenten.  Iemand met een hele sterke overtuiging en een lange termijn aanpak, een lange termijn aanpak, een lange termijn aanpak, een lange termijn aanpak. Ik kan het niet genoeg zeggen tegen alle kort op de bal spelende ondernemers, politici, bestuurders, kiezers, aandeelhouders en ga zo maar door.

En nu eens niet de oprichter van een computerbedrijf als Microsoft, Apple of … ik zou bijna zeggen Google en Facebook. Maar daar zou ik de mist in gaan want daar concurreert Amazon wel degelijk mee.

Lange adem

Als je bij de beursgang van Amazon in 1997 $ 1.000,- had geïnvesteerd in het aandeel, dan kan je die nu voor ongeveer $ 500.000,- verkopen. Niet vanwege de indrukwekkende winsten, want die zijn er pas de laatste jaren en die worden steevast gebruikt voor het investeren in technologie waarmee de voorsprong op de brede concurrentie alleen maar vergroot wordt. Niet omdat de kenners en financiële experts het je geadviseerd zouden hebben, want het bedrijf werd vanaf de start afgedaan als een club die nooit winst zou kunnen maken en maw gedoemd was ten onder te gaan.

Wel als je gezien had dat Jeff & z’n rebellenclub de tijdgeest haarfijn aanvoelden en voorzag dat de convenience gedreven consument, de mogelijkheden van internet en digitale technieken, het gebrek aan klantloyaliteit mbt ‘aloude A-brands’ zonder het vaak zelf te weten open staan voor innovatie en gemak. Zijn doorzettingsvermogen om door te gaan waar anderen allang hadden afgehaakt vanwege het gezeur van media, aandeelhouders etc. maakt Amazon tot wat het nu is. Een hypermodern  retailbedrijf gedreven door een constante innovatiestroom waarvoor de middelen onbeperkt lijken te zijn. Overigens inmiddels met succesvolle fysieke boekwinkels in de VS!

De visie

Ik heb jaren geleden eens de ‘ondernemersvisie in 10 tips’ van Jeff Bezos opgeschreven:

• Heb geen spijt van je beslissingen: liever wel doen en mislukken dan niet doen en er spijt van hebben dat je het niet gedaan/gedurfd hebt,
• “Laat je hart spreken”. Volg je hart niet je verstand,
• Investeer meer in het product (of service) dan in marketing,
• Kies een goede naam,
• Sta voor iets !
• Focus op de klant,
• Focus op je passie,
• Bouw een ‘cultuur’,
• Ontwikkel een ‘premium product at non premium prices’,
• Durf een risico te nemen.

Niet te vergezocht en ingewikkeld denk ik.  Maar het draait bij hem om geloof en passie, en een duidelijke focus op het centrum van je business: je product en je klant.

Zo heeft hij de retailwereld op zijn kop gezet.  Het ‘dat wordt nooit wat’ hoor je nog steeds bijvoorbeeld mbt Zalando die hard op weg is de Europese Amazon te worden.  En nog steeds snappen vele bestuurders van retailbedrijven er geen snars van. En dus gaat de selectie in de markt gewoon verder, einde crisis of niet!

The Washington Post

Ik weet niet hoe het met jullie is, maar ik kijk vergenoegd hoe deze krant de stoelpoten onder het presidentschap van ‘The Donald’ stelselmatig doorzaagt. Jeff Bezos kocht de zieltogende krant in 2013 voor $ 250 miljoen. Zonder ook maar een due dillegence uit te voeren. Hij wilde de krant gewoon hebben, nul verstand van nieuwsbedrijven, kranten, redacties etc. In minder dan 4 jaar heeft hij ervoor gezorgd dat het aantal lezers is geëxplodeerd en hij heeft de inhoud aangepast aan de digitale wereld.

“I didn’t know anything about the newspaper business … But I did know something about the internet," Bezos told Business Insider in a 2014 interview. "That, combined with the financial runway that I can provide, is the reason why I bought The Post.”

En daar komt zijn 2de kwaliteit: lange termijn denken: ‘The financial runway’ zoals hij dat noemt betekent: geen korte termijn gestress op resultaten  en winst maar ruimte en tijd geven voor de zoektocht naar nieuwe combinaties, nieuwe vormen en een nieuwe toekomst!

Jeff Bezos  for President !

Les jeux sont faits

Het spel der giganten maakt dat wij in Nederland andere keuzes moeten maken om te overleven of liever nog gezond te groeien.

California

Bij de laatste retail-update over de ontwikkelingen in de VS, moest ik helaas weer vaststellen dat de afstand van de groten ( ‘the scary five’, Google, Facebook, Amazone, Microsoft, Apple), ten opzichte van de rest van de (digitale) wereld alleen maar groter wordt.

Er worden miljarden geïnvesteerd in technologie, data opslag, nieuwe systemen, platforms, apparaten etc. etc. tegenover veel bescheidener bedragen in onze omgeving.

Wat vooral beangstigend is,  is dat alles gericht is op het ultiem inzoomen op consumenten, hun koopgedrag, rij-gedrag, surfgedrag, facebook-vrienden, stemgedrag, dating-gedrag, kortom …het complete leven. We geven iedere dag een stukje meer vrijheid op en daarmee autoriteit aan deze bedrijven dmv onze smartphone.

onderstaand gebouw doet mij aan een gevaarlijke groeiend kankergezwel denken, maar is het HQ van Amazone

consument is een rationele machine

In winkels, in steden, in huis overal worden we gevolgd en worden dmv algoritmen onze acties gevolgd en steeds scherper onze vervolgacties voorspeld. Facebook kent ons beter dan onze vrienden. Dmv ons ‘deel-gedrag’ beweert Facebook op basis van al 300 gedeelde berichten ons beter te kennen dan wij onszelf kennen. Dat klinkt belachelijk, maar is het niet. Facebook (en Google) heeft een beter geheugen dan wij en beweert bv in staat te zijn een betere partner voor ons te kunnen kiezen dan wij dat zelf kunnen. Believe it or not.

Onze pricacy ligt op straat. Maar wij, onnozele halzen, ‘hebben toch niets te verbergen?’

Waar ze volgens mij de mist in gaan is het uitgangspunt waarin ook economen doorlopend de plank misslaan nl. dat de mens een rationeel denkend en handelend wezen is. De reden dat de economische voorspellingen nooit echt uitkomen ligt daar dan ook in verscholen. We handelen niet koel en berekenend op basis van voordeel, noodzaak, zoekend naar ‘behoefte bevrediging’. We willen links af slaan, maar ineens slaan we rechtsaf, en dat bedoel ik niet politiek.

sociaal dier

Weer even terug op aarde, de retail-aarde wel te verstaan. Wij zijn naast calculerende en koopjes gedreven gelukszoekers ook en vooral sociale wezens. Hele volksstammen zouden 1 x per 2 weken boodschappen kunnen doen, maar doen het iedere dag omdat ze het gezellig vinden.

De bevestiging van anderen, adviezen, indrukken, voorbeelden, inspiratie, cappuccino, maken het dat we er op op uit zullen blijven gaan. Ja zeker, convenience gedreven. Èn we lopen AH-to go binnen, èn we lopen AH XL binnen, en we bestellen via AH-online, èn we kopen bij H&M online, blijven in de stad op zoek naar ‘iets nieuws’, we willen een ontdekking doen want iedereen koopt bij ZARA, H&M, Mango etc. maar wij willen toch iets origineler zijn.

Laten we er eens vanuit gaan dat ik gelijk heb. Dan betekent dat dat het zal lonen als retailer origineel te zijn, authentiek/eerlijk, service-gericht in al onze vezels, en ook online actief te zijn. Het retaillandschap is er de laatste jaren dan ook best diverser op geworden met originele start-ups. Winkel/stadscentra doen er dan ook verstandig aan condities flexibeler te maken om starters een kans te geven.

Scary

Wat vooral scary is, is de enorme kracht die zich ontwikkelt in het manipuleren van mensen, ja zeker consumenten, maar ook burgers, kiezers, domme en intelligente mensen. We zijn allemaal slachtoffer van ‘fake-news’ via fakebook en hun vrienden. Toch nog maar eens The Circle van Dave Eggers of nog erger nog, Homo Deus van Hariri lezen!